Ραπανάκι

Ραπανάκι

Άλλη Κοινή Ονομασία: Ραπάνι

Λατινική Ονομασία :Raphanus sativus

Οικογένεια : Brassicaceae

Καταγωγή: Ευρώπη ,Κίνα και Νότια Αμερική διεκδικούν την καταγωγή, χωρίς να υπάρχει σίγουρη χώρα καταγωγής. Η μεγαλύτερη ποικιλομορφία βρέθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτοφυές της χώρας μας.

Περιγραφή:

Το ραπανάκι είναι ένα ποώδες φυτό, μονοετές ή πολυετές, το οποίο καλλιεργείται ως  μονοετές, για την διατροφική αξία της ρίζας του. Είναι ένα ορθόκλαδο φυτό που φτάνει σε ύψος τα 20 – 100 εκατοστά, ανάλογα με τις συνθήκες ανάπτυξης και την ποικιλία.  Τα φύλλα του είναι λεία ή τριχωτά με οδοντωτή περιφέρεια και τραχεία επιφάνεια. Η ρίζα του είναι διογκωμένη και ονομάζεται γογγυλόριζα, στο κάτω μέρος της οποίας βγαίνουν πλευρικές ρίζες.  Τα χαρακτηριστικά, όπως σχήμα και χρώμα  αλλάζουν ανάλογα με την ποικιλία. Τα άνθη του είναι λευκά, ιώδη, ροζ ή κίτρινα με 4 πέταλα, σε σχήμα σταυρού.

Ποικιλίες:

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες με κυριότερες στην Ελλάδα τις

  • Cherry Belle: Λαμπερή κόκκινη γογγυλόριζα και μικρά φύλλα.
  • Champion: Μεγάλη γογγυλόριζα σε λαμπερό κόκκινο ή βαθύ κόκκινο. χρώμα. Έχει ζωηρά φύλλα και προορίζεται τόσο για όψιμη όσο και πρώιμη παραγωγή.
  •  Επίσης οι Gigante siculo, Viola, Red Giant, Varda,Ripid,Rondel τις οποίες δεν θα περιγράψουμε αναλυτικά.

Θέση:

Επιλέγουμε ηλιόλουστες ή ημισκιερές θέσεις, ανάλογα με την εποχή φύτευσης.

Θερμοκρασία:

Είναι φυτό ψυχρής εποχής, με ιδανικό εύρος θερμοκρασιών τους 10 – 16°C. Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν  αρνητικά την ποιότητα της γογγυλόριζας. Υπάρχουν ποικιλίες που καλλιεργούνται και σε υψηλές θερμοκρασίες.

Χώμα:

Αναπτύσσεται σε ποικιλία εδαφών. Ιδανικά για την ανάπτυξη της γογγυλόριζας είναι τα ελαφριάς σύστασης, βαθειά, γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση. Ιδανικό pH 5,5 – 6,5.

Αποστάσεις Φύτευσης:

Η σπορά γίνεται με το χέρι ή με σπαρτικές μηχανές, με αποστάσεις φύτευσης 10 – 20 εκατοστά μεταξύ των γραμμών και 2,5 – 7,5 εκατοστά επί των γραμμών. Βάθος σποράς 1 – 1,5 εκατοστά, με τον διαχωρισμό των σπόρων ανά μεγέθη να βοηθά στον ομοιόμορφο σχηματισμό γογγυλόριζων.

Εποχή Σποράς:

Ανάλογα με την περιοχή, οι σπορές γίνονται Φεβρουάριο – Μάιο ή τέλη Αυγούστου μέχρι Οκτώβριο – Νοέμβριο.

Πότισμα:

Χρειάζεται αρδεύσεις ακόμα και στις χειμερινές καλλιέργειες. Η πρώτη άρδευση γίνεται μετά την σπορά. Έπειτα, ποτίζουμε ανάλογα με την εποχή σποράς φροντίζοντας να διατηρεί το έδαφος την υγρασία του.

Συγκομιδή:

Από 3 – 5 εβδομάδες μετά την σπορά για τις πρώιμες ποικιλίες και 7 – 13 εβδομάδες για τις όψιμες. Η γογγυλόριζα θα είναι τρυφερή και τραγανή με ήπιο άρωμα.  Η συγκομιδή γίνεται με το χέρι, με προσοχή για να αποφύγουμε τυχόν τραυματισμούς.

Λίπανση:

Προσθέτουμε  οργανική ουσία  με την μορφή κομπόστ, κοπριάς (όχι νωπής καθώς προκαλεί προβλήματα)  ή έτοιμων σκευασμάτων πριν την φύτευση. Έπειτα έχει ανάγκη από πρόσθετη λίπανση. Ενδεικτά για ένα στρέμμα αναφέρονται ποσότητες 40 – 60 κιλών λιπάσματος 26-0-0, 40-50 κιλά 0-20-0 και 20-25 κιλά 0-0-48 (Άζωτο-Φώσφορο-Κάλιο), σε μικρότερες καλλιέργειες μπορείτε να προμηθευτείτε κατάλληλα λιπάσματα για λαχανικά από τοπικά γεωπονικά καταστήματα. Αποφεύγουμε τα χλωριούχα λιπάσματα καθώς το ραπανάκι είναι ευαίσθητο στο χλώριο. 

Πολλαπλασιασμός:

Γίνεται  εύκολα με σπόρο.

Εχθροί και ασθένειες:

Από έντομα σημαντικές ζημιές μπορούν  να προκαλέσουν οι αφίδες, ο αλευρώδης, οι θρίπες και κάποιες φορές διάφορα φυλλοφάγα έντομα.  Από ασθένειες έχουμε τις μυκητολογικές προσβολές από τον αφανομύκητα (Aphanomyces raphani), αλτερνάρια (Alternaria brassicae), σκωριάσεις  (Cystopus candidus), βοτρύτη και πύθιο. Επίσης, ο ιός του μωσαϊκού του ραπανιού μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα.

Διατροφική Αξία :

Τα ραπανάκια είναι πλούσια σε βιταμίνη C , B , K και ανθοκυάνες , ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες όπως η λουτεϊνη, καθώς και σε άλατα και ωφέλιμα μέταλλα, με κύρια το ασβέστιο, τον σίδηρο και το μαγνήσιο . Επίσης, περιέχουν φυτοστερόλες που βοηθούν στην μείωση της χοληστερήνης.  Ποσοστιαία, περιέχει 94% νερό, 1,2% πρωτεΐνες, 4% υδατάνθρακες, ενώ η θερμιδική του αξία πλησιάζει το 0.  Ο χυμός του έχει διουρητικές ιδιότητες.

DIY:«Ποντικάκι» από ραπανάκι για χρήση ως γαρνιτούρα σε διάφορα πιάτα

 

Υλικά:

  • Μερικά ραπανάκια, ανάλογα με την ποσότητα που θέλουμε( 2 ραπάνια για κάθε ποντίκι)
  • Κόκκοι Πιπεριού
  • Ένα κοφτερό μαχαίρι

Οδηγίες:

  • Αφαιρούμε με προσοχή τους βλαστούς από το ραπανάκι, χωρίς να το τραυματίσουμε(αφήνουμε ένα μικρό τμήμα τους), αφήνουμε την ρίζα.
  • Δημιουργούμε μία τομή το ραπανάκι λίγο μετά από την κορυφή του, όπου πριν αφαιρέσαμε τους βλαστούς. Προσέχουμε να μην είναι πάρα πολύ βαθιά.
  • Κόβουμε από ένα δεύτερο ραπανάκι δύο λεπτές φέτες από το τμήμα κοντά στην ρίζα που είναι μικρότερες. Αυτές θα είναι τα αυτιά.
  • Τοποθετούμε τις 2 φέτες στην τομή σχηματίζοντας τα αυτιά.
  • Σκαλίζουμε δύο μικρές τρύπες μπροστά από τα αυτιά όπου θα είναι τα μάτια του «ποντικιού» , χρησιμοποιώντας το μαχαίρι.
  • Τοποθετούμε τους δύο κόκκους πιπεριού στις τρύπες και βεβαιωνόμαστε ότι σφήνωσαν καλά.
  • Το «ποντίκι» μας είναι έτοιμο για να διακοσμήσει τα πιάτα μας!

Tip-άκος:

Προτιμάμε να καταναλώνουμε τα ραπανάκια ωμά, για να επωφεληθούμε από το 100% των ωφέλιμων ουσιών τους.


Δείτε περισσότερα

Αμύγδαλο

Στάσου…’μύγδαλα!

Βασιλικός

Ο βασιλικός είναι γνωστός σε όλους μας για το ξεχωριστό του άρωμα και το χρησιμοποιούμε σε πολλά φαγητά.