Μηλιά

Μηλιά

 

Κοινή Ονομασία: Μηλία

Οικογένεια: Rosaceae

Λατινική ονομασία: Malus domestica

Καταγωγή: Κεντρική Ασία

Ποικιλίες

Σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον 7.500 ποικιλίες μήλων στην παγκόσμια αγορά. Ταξινομούνται ανάλογα με την εποχή ωρίμανσης των καρπών. Οι κυριότερες στην Ελλάδα είναι :

  • Καλοκαιρινές: "Κόκκινη Αστρακάν" (Astrakanrosso) , "Σαν Τζιοβάνι "( SanGiovani) και "Γραβενσταιν" (Gravenstain) και καταναλώνονται άμεσα μετά την συγκομιδή. Η τελευταία μπορεί να συμπεριλήφθη και στις φθινοπωρινές, και έχει κίτρινη φλούδα και ξινή γεύση.
  • Φθινοπωρινές: "Golden Delicious " ιδιαίτερα διαδεδομένη με χρυσοκίτρινους καρπούς, η  "CallvilleBlanched' hiver" με μεγάλους κίτρινους καρπούς με κοκκινωπές αποχρώσεις και σκληρή σάρκα, η "Ωραία του Μποσκουπ" (BelladiBoskoop) που παράγει μεγάλους, στρογγυλούς καρπούς με σκλήρη και αρωματική σάρκα.
  • Τοπικές Ποικιλίες: Πρώιμο και όψιμο φιρίκι, αφράτα, μαγιάτικα και τα σκιούπια.

 

Περιγραφή

Η μηλιά αποτελεί τον πιο διαδεδομένο οπορωφόρο δέντρο παγκοσμίως και η καλλιέργειά της ήταν γνωστή σε Ευρώπη και Ασία από την αρχαιότητα. Είναι ένα φυλλοβόλο , καρποφόρο δέντρο που ευδοκιμεί σε δροσερά εύκρατα κλίματα. Ανάλογα την ποικιλία φτάνει τα 6-10 μέτρα. Στην Ελλάδα καλλιεργείται ευρέως, αλλά σε νότιες περιοχές αν δεν είμαστε σε κάποιο υψόμετρο ( 800-1200 μέτρα) μπορεί να έχουμε προβλήματα με την άνθηση, λόγω της έλλειψης ψύχους που απαιτείται. Ανθίζει από το Μάρτιο εως τον Απρίλιο , αφού έχει προηγηθεί μία περίοδος ψύχου. Τα άνθη της είναι λευκά, αναπτύσσονται πολλά μαζί σε ταξιανθίες και προσελκύουν ωφέλιμα έντομα όπως οι μέλισσες. Η μηλιά καλλιεργείται για την καρποφορία της, που γίνεται  σε βλαστούς της τρέχουσας χρονιάς, και είναι τα γνωστά μας μήλα, ένας καρπός με μεγάλη ποικιλομορφία, ιδιαίτερα εύγευστος και θρεπτικός.

 

Θέση

Προτιμάμε ηλιόλουστες, απάνεμες θέσεις φύτευσης. 

Θερμοκρασία

Δεν έχει πρόβλημα με το ψύχος, αλλά οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με ξηρασία το καλοκαίρι υποβαθμίζουν την ποιότητα των μήλων.

 

Έδαφος

Μπορεί να αναπτυχθεί και σε βαριά ασβεστώδη, αργιλώδη εδάφη και σε μεσαίας - ελαφριάς αμμώδη εδάφη, αλλά προτιμάει τα πρώτα. Επιθυμητά τα υγρά εδάφη με καλή στράγγιση .

Πότισμα

Φροντίζουμε να διατηρείται η υγρασία του εδάφους, με ιδιαίτερη προσοχή τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου χρειάζονται τακτικά ποτίσματα. 

Λίπανση

Χρησιμοποιούμε πλούσιο σε οργανική ουσία λίπασμα στις αρχές της άνοιξης,το οποίο μπορεί να είναι βιολογικό, και πλήρες λίπασμα στις αρχές του καλοκαιριού. Το πλήρες λίπασμα περιλαμβάνει πάντα άζωτο, φώσφορο και κάλιο. 

Σπάσιμο ληθάργου

Κατά προσέγγιση η μηλιά χρειάζεται 1200 με 1500 ώρες θερμοκρασίας κάτω των 7 °C για να βγει από τον λήθαργο.  Μπορούμε να συμβάλουμε στο σπάσιμο του με ορισμένες επεμβάσεις, συγκεκριμένα :

  • Διαβροχή των οφθαλμών με νερό. Μειώνει την θερμοκρασία τους και ξεπλένει ορμόνες που συνεισφέρουν στον λήθαργο.
  • Κορυφολόγημα στους πλάγιους κλάδους. Βοηθάει στην τόνωσή τους, καθώς οι πλάγιοι βλαστοί χρειάζονται περισσότερο ψύχος από τους κεντρικούς.
  • Αποφύλλωση μετά την συλλογή των καρπών. Δεν επιτρέπει την εισαγωγή τους στον λήθαργο και οι οφθαλμοί εκπτύσσονται μετά από 1 – 4 εβδομάδες.
  • Χημικές επεμβάσεις. Υπάρχει πλήθος σκευασμάτων, τα οποία θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, μιας και  πολλά επηρεάζουν σημαντικά το φυτό.

 

Κλάδεμα

Εφαρμόζεται κλάδεμα μόρφωσης και κλάδεμα καρποφορίας και σε ορισμένες περιπτώσεις αραίωση καρπών.  Γενικά το κλάδεμα γίνεται τέλη χειμώνα.  Η απολύμανση των τομών και χρήση επουλωτικής μαστίχας είναι επιθυμητή καθώς προστατεύει το φυτό μας. Μπορούμε να βρούμε τα απαραίτητα υλικά σε γεωπονικά καταστήματα.

  • Κλάδεμα Μόρωσης: Γίνεται στα αρχικά στάδια του δέντρου και έχει σκοπό την διαμόρφωση του σχήματος. Η μηλιά μπορεί να διαμορφωθεί σε πλήθος σχημάτων όπως κύπελλο, παλμέττα και άλλα. Επιλέγουμε με βάση τον διαθέσιμο χώρο και την εμπειρία μας.
  • Κλάδεμα Καρποφορίας: Γίνεται κάθε χρόνο ,για διατήρηση του σχήματος, καλύτερη καρποφορία και επαρκή φωτισμό και αερισμό του φυλλώματος.  Δεν αφαιρούμε τα νέα κλαδιά της χρονιάς που κλαδεύουμε, για να μην μειώσουμε την καρποφορία. 
  • Αραίωση Καρπών: Γίνεται σε παραγωγικά δέντρα για την καλύτερη ανάπτυξη των καρπών.

 

Συγκομιδή

Αύγουστος με Φεβρουάριο, ανάλογα την ποικιλία. 

Πολλαπλασιασμός

Γίνεται με εμβολιασμό σε διάφορα είδη υποκειμένων. Συνηθησμένα υποκείμενα είναι η γλυκομηλιά (Malus communis, var. "Tomentosamitis", η παραδείσια μηλιά (Malus communis, var "Paradisiaca" και το σπορόφυτο που προκύπτει από τον σπόρο της μηλιάς. Το υποκείμενο περιλαμβάνει το ριζικό σύστημα και τμήμα του κορμού ,ενώ το εμβόλιο το ανώτερο μέρος του φυτού και η διαδικασία αυτή γίνεται για γρηγορότερη εισαγωγή στην καρποφορία και πολύ καλύτερη ποιότητα καρπών.

 

Εχθροί και ασθένειες

Σημαντικές ασθένειες της μηλιάς είναι το φουζικλάδιο  της μηλιάς (Venturia inaequalis), η σήψη απο Monilia fructigena, το ωίδιο από τον Podosphae raleucotricha και ο καρκίνος της μηλιάς από το  Nectria galligena.  Το σημαντικότερο έντομο που  την προσβάλει είναι η καρπόκαψα της μηλιάς Cydia pomonella που καταστρέφει τους καρπούς. Επίσης, το Anthonomus pomorum, γνωστό και ως ανθονόμος, ξεραίνει τα άνθη, η Hoplocarpa testudinea προσβάλει τα φύλλα και μπορεί να προκαλέσει καρπόπτωση και τέλος προβλήματα δημιουργούν οι αφίδες (κυρίως το Eriosoma lanigerum, προκαλεί την βαβμβακάδα της μηλιάς ) και οι ψωρες (Quadraspidiotus perniciosus), ενώ βοηθούν στην εξασθένηση του φυτού και μετάδοση ασθενειών.

 

Διατροφικά οφέλη

Τα μήλα περιέχουν πλήθος ωφέλιμων για τον άνθρωπο θρεπτικών συστατικών, με πολλά από αυτά να βρίσκονται στην φλούδα τους. Είναι πλούσιο στις βιταμίνες Α,C,E , K,  βιταμίνη Β3 ή νιασίνη , βιταμίνη Β6, φυλλικό οξύ και χολήνη. Η ουσίες αυτές βοηθούν στον υγιή μεταβολισμό του ανθρώπου καθώς και στην ενίσχυση της μνήμης και την προστασία από καρδιαγγειακές παθήσεις.  Από μέταλλα, τα οποία βρίσκονται σχεδόν αποκλειστικά στην φλούδα, περιέχει ικανοποιητικές ποσότητες από ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο.  Φυσικά, είναι πλούσιο και σε φυτικές ίνες που βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος.

 

DIY

Χυμό μήλου στο λεπτό

  1. Παγώστε ένα μήλο στην κατάψυξη μέχρι να παγώσει εντελώς.
  2. Βγάλτε το από την κατάψυξη και αφήστε το να έρθει σε θερμοκρασία δωματίου. Με το πάγωμα, έχει αλλοιωθεί η υφή του μήλου και θα δείτε ότι έχει μαλακώσει και ζουλιέται.
  3. Σκίστε με ένα μαχαιράκι τη φλούδα στο μήλο και ζουλήξτε το πάνω από ένα μπολ ή ποτήρι.
  4. Ο χυμός μήλου θα πέφτει σαν να ζουλάτε ένα πορτοκάλι!

 

Πηγή: https://www.argiro.gr

 

Tip-άκος

Η πιο ακριβή ποικιλία μήλων είναι η ιαπωνική Sekai Ichi, με τιμή που φτάνει τα 20€ το κάθε μήλο. Το όνομα της σημαίνει " νούμερο ένα στον κόσμο" στα Ιαπωνικά.

 



Δείτε περισσότερα

Συκιά

Τα σύκα θέλουνε δροσιά και τα κεράσια κάψα…

Μπλε κάδος ανακύκλωσης

Ας δώσουμε όλοι μας μια δεύτερη ευκαιρία στα σκουπίδια μας!