Η κουμαριά είναι αειθαλής θάμνος ή μικρό δέντρο. Συνήθως φυτρώνει άγρια σε όλη τη Μεσόγειο και τη νοτιοδυτική Ευρώπη όπως και ορισμένες περιοχές της Ιρλανδίας. Στο εξωτερικό καλλιεργείται και εμπορικά αλλά σε μικρή κλίμακα. Παράγει βρώσιμους μαλακούς καρπούς με κόκκινο-πορτοκαλί χρώμα, ανώμαλη επιφάνεια και γλυκιά γεύση. Συνήθως φτάνει έως τα 5 – 10 μέτρα σε ύψος ενώ πιο σπάνια ως τα 15. Τα φύλλα της είναι σκούρα πράσινα με δερματώδη λεία υφή και τα άνθη της λευκά ή λευκά-ροζ με καμπανοειδές σχήμα και ελαφρύ γλυκό άρωμα.
Περιγραφή
Η κουμαριά είναι αειθαλής θάμνος ή μικρό δέντρο. Συνήθως φυτρώνει άγρια σε όλη τη Μεσόγειο και τη νοτιοδυτική Ευρώπη όπως και ορισμένες περιοχές της Ιρλανδίας. Στο εξωτερικό καλλιεργείται και εμπορικά αλλά σε μικρή κλίμακα. Παράγει βρώσιμους μαλακούς καρπούς με κόκκινο-πορτοκαλί χρώμα, ανώμαλη επιφάνεια και γλυκιά γεύση. Συνήθως φτάνει έως τα 5 – 10 μέτρα σε ύψος ενώ πιο σπάνια ως τα 15. Τα φύλλα της είναι σκούρα πράσινα με δερματώδη λεία υφή και τα άνθη της λευκά ή λευκά-ροζ με καμπανοειδές σχήμα και ελαφρύ γλυκό άρωμα.
Θέση
Είναι φυτό που προσαρμόζεται εύκολα σε διάφορες θέσεις και κλίματα και αντέχει στη σκιά.
Θερμοκρασία
Αγαπά τη ζέστη και τα ξηρά καλοκαιρινά κλίματα ωστόσο αναπτύσσεται εξίσου καλά και σε μέρη με δροσερά υγρά καλοκαίρια όπως π.χ. αυτά της Ιρλανδίας στην οποία επίσης ευδοκιμεί. Σαν φυτό αντιστέκεται σχετικά καλά στον παγετό.
Χώμα
Αναπτύσσεται με επιτυχία σε χώματα με βασικό pH αν και προτιμά λίγο πιο όξινα εδάφη. Μπορεί να ανεχτεί και τα αλατούχα εδάφη απαιτεί όμως πάντα καλή αποστράγγιση.
Πότισμα
Σαν αυτοφυές φυτό αρκείται σε εποχικές βροχοπτώσεις και είναι ανθεκτικό στην ξηρασία.
Συγκομιδή
Οι καρποί του φυτού απαιτούν 12 μήνες για να ωριμάσουν. Τα κούμαρα είναι γλυκά και έτοιμα για να φαγωθούν το Φθινόπωρο, όταν έχουν πάρει έντονο κοκκινωπό χρώμα και το φυτό έχει ξεκινήσει να ανθίζει για να παράξει καρπούς την επόμενη χρονιά.
Επικονίαση
Η επικονίαση της κουμαριάς γίνεται με μέλισσες. Η κουμαριά μάλιστα είναι εξαίσια τροφή για αυτές και σημαντικό άγριο μελισσοκομικό φυτό. Μάλιστα το μέλι που προκύπτει έχει χαρακτηριστική πικρή γεύση και θεωρείται άριστο γαστρονομικό προϊόν.
Εχθροί και ασθένειες
Οι κυριότεροι εχθροί της κουμαριάς είναι οι θρίπες και τα κοκκοειδή, ενώ από ασθένειες πιο συχνές είναι η ανθράκωση, η σήψη ριζών από το μύκητα Phytophthora και οι προσβολές από Pucciniomycetes.
Πολλαπλασιασμός
Ο πολλαπλασιασμός της κουμαριάς μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: με σπόρο, μόσχευμα ή παράχωμα. Οι δύο πρώτοι τρόποι έχουν χαμηλό ποσοστό επιτυχίας ενώ ο τρίτος δίνει καλά αποτελέσματα αν και διαρκεί πολύ περισσότερο έως και 2 χρόνια.
Διατροφικά οφέλη:
Οι καρποί της κουμαριάς, τα κούμαρα, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε σάκχαρα (ως και 40%) και είναι σημαντική πηγή βιταμίνης C, Β-καροτίνης, νιασίνης, τοκοφερολών και οργανικών οξέων που είναι πρόδρομες ουσίες των Ω3 και Ω6 λιπαρών οξέων. Τα φύλλα του φυτού περιέχουν υψηλά ποσοστά φλαβονοειδών, ειδικά κουερσετίνης, αντιοξειδωτικής ουσίας που περιέχεται στο κόκκινο κρασί, το πράσινο τσάι, τα μούρα, το Ginκgo biloba και άλλες σημαντικές υπερτροφές. Στην παραδοσιακή ιατρική τα φύλλα της κουμαριάς έχουν χρησιμοποιηθεί σε παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος, ως τονωτικό και κατά των μικροβίων, ενώ πρόσφατα έχει γίνει γνωστή η δράση τους και για την αντιμετώπιση της υπέρτασης και του διαβήτη.
DIY
Γλυκό του κουταλιού κούμαρο
Υλικά
- 250ml νερό
- 250 γραμμάρια κούμαρα
- 200 γραμμάρια ζάχαρη
- 2 κουταλιές της σούπας χυμό λεμονιού
Εκτέλεση
- Πλένουμε τα κούμαρα με προσοχή ώστε να μην τα λιώσουμε.
- Τα αφήνουμε σε σουρωτήρι να στραγγίξουν καλά.
- Σε μια μικρή κατσαρόλα βράζουμε το νερό με τη ζάχαρη ώσπου να δέσει σαν σιρόπι για γλυκά.
- Προσθέτουμε τα κούμαρα και βράζουμε για ακόμα 5 λεπτά.
- Αφαιρούμε αμέσως από τη φωτιά.
- Προσθέτουμε το χυμό λεμονιού και μοιράζουμε με προσοχή σε αποστειρωμένα βαζάκια.
Tip-άκος
Αν τα κούμαρα καταναλωθούν ανώριμα έχουν έντονη στυφή γεύση και σε μεγάλη ποσότητα μπορεί να προκαλέσουν εμετό.
Τα υπερβολικά ώριμα κούμαρα που μένουν πάνω στο δέντρο υπόκεινται σε αλκοολική ζύμωση και γίνονται δηλητηριώδη για τον άνθρωπο αν φαγωθούν.
Η κουμαριά αποτελεί μέρος του εθνόσημου της πόλης της Μαδρίτης, στο οποίο απεικονίζεται μια αρκούδα να τρώει καρπούς από το δέντρο. Το παράξενο είναι ότι ορισμένες αρκούδες τρέφονται με τα υπερώριμα κούμαρα που έχουν υποστεί αλκοολική ζύμωση και με τον τρόπο αυτό μεθούν.
